Kiedy mówimy o strategii, często wyobrażamy sobie coś poważnego, wystudiowanego i ekskluzywnego, niczym garnitur szyty na miarę – idealnie dopasowany, drogi, wymagający odpowiedniego fasonu i okazji.
Ale czy każda firma musi nosić garnitur, by odnieść sukces?
Co to właściwie jest strategia?
Strategia to proces definiowania wizji/ambicji, identyfikowania kluczowych wyzwań w ich realizacji oraz rozwijania metod realizacji przy wykorzystaniu dostępnych zasobów i możliwości. Kluczowymi elementami są ludzie realizujący strategię oraz elastyczność w dostosowywaniu działań do zmieniających się warunków
Strategia to sposób, w jaki organizacja odpowiada na pytanie: jak wygrać na swoim rynku? To świadomy wybór kierunku, działań i wyrzeczeń. To nie tylko plan – to decyzje, które podejmujemy każdego dnia.
Michael Porter przypominał: „Strategia to nie tylko wybór tego, co robimy. To również wybór tego, czego nie robimy.”
Ale uwaga: to, co działa u jednych, może kompletnie nie sprawdzić się u innych.
Garnitur, który pasuje – i taki, który uwiera
Wielkie korporacje często wybierają klasyczne podejście do strategii (analiza strategiczna, planowanie, realizacja). To jak garnitur z najwyższej półki – prestiżowy, ale też zobowiązujący.
Ale są też firmy, które wolą jeansy, tu liczy się wygoda, swoboda, autentyczność i szybkie reagowanie (większe znaczenie cyklu PDCA). I to też jest OK.
Dlaczego większość strategii nie działa?
W artykule „Bain Beliefs on Strategy: 5 Lessons for Business Growth” z grudnia 2024 roku, Bain & Company analizuje wyniki 426 firm wdrażających znaczące zmiany. Z tej analizy wynika, że tylko 12% firm osiągnęło lub przekroczyło zakładane cele, 68% uzyskało jedynie umiarkowane rezultaty, a 20% nie zrealizowało nawet połowy oczekiwanych efektów. Przyczyna? Moim zdaniem zbyt często firmy próbują włożyć garnitur z cudzej szafy. Kopiują modele liderów rynku, ignorując własną kulturę, możliwości i kontekst a dodatkowo mierzą się z wyzwaniem braku konsekwencji.
Może zamiast garnituru potrzebujesz jeansów i wygodnych sneakersów?
To metafora, która dobrze oddaje istotę podejścia „strategii szytej na miarę”. Strategia nie musi być formalna i skomplikowana. Może być:
- lekka, ale skuteczna,
- prosta, ale oparta na unikalnych wartościach,
- dynamiczna, ale z jasnym kierunkiem.
Jak stworzyć strategię, która do Ciebie pasuje?
- Nie zaczynaj od planu – zacznij od pytania kim jest i na jakim etapie cyklu życia jest Twoja organizacja?
- Zdefiniuj, co dla Ciebie znaczy sukces – nie dla wszystkich to samo.
- Zastanów się jakie wyzwania spotkasz na swojej drodze
- Zbuduj strategię wokół ludzi, którzy mają ją wdrażać – zadbaj o kompetencje ale także o bezpieczeństwo psychologiczne, którego brak jest potężnym hamulcem dla skutecznych strategii
- Nie bój się jeansów – jeśli w nich działasz lepiej niż w krawacie.
Strategia nie musi być idealnie skrojonym garniturem. Może być też dobrze dopasowanymi jeansami – wygodnymi, prawdziwymi i „Twoimi”.
Najważniejsze? Nie udawaj kogoś, kim nie jesteś. W strategii, tak jak w modzie, najwięcej zyskuje się, gdy jest się autentycznym. Bo właśnie wtedy działa się z lekkością, spójnością i przekonaniem o sukcesie.
Więcej o tym jak model cyklu życia organizacji przekłada się na wybór strategii w kolejnym artykule
